'Dit is hét moment om al mijn kennis door te geven’

Voordat ik oefentherapeut werd, was ik actief in jeugdwelzijnswerk. Ik volgde de hbo-opleiding SPW, destijds bekend als HBO-J en ontdekte tijdens een stage in het Emma Kinderziekenhuis mijn interesse in medische onderwerpen. Voor pedagogisch medewerkers in een ziekenhuis was er bijna geen werk in die tijd. Ik wist dat ik met een diploma daarna geen baan zou kunnen vinden, terwijl ik dat heel graag wilde. Naast het medische aspect wilde ik graag zelfstandig aan de slag. Dit leidde me na een beroepsadvies, naar de Mensendiecktherapie. Een bezoek aan een oud-klasgenoot met een eigen praktijk in Hoorn overtuigde me: ze corrigeerde de houdingen van cliënten en was ook veel in gesprek. Dat bleek precies de combinatie te zijn die ik zocht. Het dieper inzicht krijgen in het lichaam en het begeleiden van mensen bij het voorkomen en verminderen van klachten.

Humor gebruiken vind ik belangrijk

Als oefentherapeut Mensendieck maak ik mensen bewust van dat wat zij zélf kunnen veranderen om klachten te verhelpen. Ik heb me gespecialiseerd in psychosomatiek en door mijn achtergrond in sociaal werk, sloot dat naadloos aan. Je richt je op voorlichting en helpt mensen om de signalen van hun lichaam beter te begrijpen. Welke gedachten heb je bij je klacht of aandoening en wat beweegt je? Het gaat daarbij om de samenwerking van je lichaam, je hoofd en je ‘hart’. De oefeningen die we geven zijn heel specifiek en vergen best veel tijd van de patiënt. Daarom speelt ook je omgeving een grote rol, zoals de sport die je doet, je thuissituatie, je werk, maar ook je cultuur. Je leefstijl bepaalt mede hoe gezond je kunt zijn. Dat is waar je als psychosomatisch therapeut oog voor hebt. Mensen hebben soms moeite zich aan te passen, mede door persoonlijkheidskenmerken. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot problemen op school terwijl iemand wel hoge eisen stelt aan zichzelf stelt. Als psychosomatisch oefentherapeut start ik met het verhaal van de cliënt door gesprekken te voeren. Daarna help ik met het verminderen van spanning door ontspanningsoefeningen en therapeutisch lichaamswerk. Ik gebruik een breed scala aan therapeutische interventies. Ook zet ik cognitieve therapie in, waarbij humor altijd een belangrijke rol speelt om alles luchtig te houden. Dat vind ik belangrijk. Het is mijn doel om mensen te leren om te gaan met wat er op hun pad komt

Specialisatie en overlap tussen vakgebieden

Je ziet je dat steeds meer oefentherapeuten zich specialiseren in bijvoorbeeld geriatrie- of bekkenoefentherapeut. Huisartsen verwijzen steeds vaker niet alleen naar oefentherapeuten maar ook naar fysiotherapeuten die oefentherapie geven. Deze vakgebieden groeien dus op dat vlak naar elkaar toe. Zo was bij de behandeling van long COVID de overlap met ergotherapie duidelijk. Zij begeleidden net als oefentherapeuten cliënten bij de balans tussen belasting en belastbaarheid, dus je energiehuishouding. Steeds vaker is een specialisatie nodig voor verwijzingen. Dit heb ik de afgelopen jaren zien toenemen en dat is ergens wel jammer. Zeker gezien de oefentherapeut zonder verwijzing direct toegankelijk is. Het is belangrijk dat verwijzers bekend zijn met je werk en precies weten bij welke diagnoses cliënten bij jou terechtkunnen. Dat vind ik zelf een mooie en fijne manier van werken.  

Je begeleidt cliënten naar gezonder bewegen en bewuste levensstijl

Het meest waardevolle aan mijn werk zijn de persoonlijke verhalen. Luisteren naar waar iemand vandaan komt, waar ze nu staan en waar ze naartoe willen. Op basis hiervan maak je samen een plan. Je coacht hen bij het opbouwen naar een grotere weerbaarheid, ook wanneer veranderingen in de omgeving, zoals op werk of thuis, niet mogelijk zijn. Je hebt altijd een keuze in hoe je met situaties omgaat. Als oefentherapeut ondersteun en begeleid je patiënten naar gezonder bewegen en een meer bewuste levensstijl.

Nee zeggen

Het moeilijkste aan mijn beroep is 'nee' zeggen, zoals de hulpvraag die ik kreeg van een Afghaanse man met angstklachten die niet aanvullend verzekerd was.  Hoewel hij niet alle rekeningen kon betalen, heb ik hem toch behandeld. Zo iemand laat ik niet vallen en ik doe wat ik kan voor hem en zijn gezin. Gelukkig komt dit niet heel veel voor. Ernstige psychopathologie of psychiatrie behandel ik echter niet meer. Ik blijf dat moeilijk vinden, maar in zo’n geval zeg ik echt ‘nee’. Waar ik ook tegen aanloop is administratie van mijn eigen praktijk, daar komt veel bij kijken. Het bijhouden van dossiers, op tijd verslagen schrijven en contacten onderhouden met verwijzers. Ik heb iemand in de hand genomen die mijn declaratieaanvragen doet, het is fijn om dat uit te besteden. Ook kwaliteitsregistratie hoort erbij. Gelukkig kan tegenwoordig alles digitaal en worden geaccrediteerde scholingen -zoals die van de beroepsvereniging- automatisch toegevoegd aan je digitaal portfolio. Dat vind ik echt een verbetering.

Blijf je ontwikkelen en volg die scholing!

Het kwaliteitsregister houd je scherp. Ik vind leren leuk en belangrijk dat ik mezelf blijf ontwikkelen. Het werkt als stimulans om nieuwe scholingen te kiezen en zo mijn kennis te verdiepen en mijn geest jong te houden. Ook zorgt het voor inspirerende contacten met collega’s. Ik vind dat -wanneer je net zoals ik al 30 jaar in het vak zit-, de kwaliteit goed is. Zowel huisartsen, cliënten als zorgverzekeraars weten het, wanneer je kwaliteit van zorg goed is. Je houdt het als praktijkhouder anders niet vol. Tegen andere paramedici wil ik zeggen: blijf je wel ontwikkelen en volg die scholing! Sommige scholingen zijn minder interessant voor de oudere, meer ervaren oefentherapeut. Mijn tip is, doe wat moeite en verdiep je in het ruime -veelal online- aanbod. Zo heb ik heb me nu verdiept in functioneel neurologische stoornissen, erg interessant. Daarnaast geef ik les op de tweejarige post hbo-opleiding (OPST) tot psychosomatisch oefentherapeut. Dat is ook een manier om jezelf nog meer te verdiepen in materie. Erg leuk, want met meer dan 60 jaar op de teller is dit hét moment om mijn kennis door te geven.

Goed voor jezelf zorgen

De overstap van vier naar twee werkdagen per week bevalt me goed. Naarmate je ouder wordt heb je meer ruimte en rust nodig in je hoofd. Na vele cliënten te hebben bijgestaan, zie ik complexe vraagstukken nu als interessante uitdagingen. De afgelopen jaren heb ik op persoonlijk vlak veel meegemaakt en op zulke momenten denk je: hoeveel tijd heb ik nog samen met mijn partner? En: is het niet verstandiger om eerder te stoppen en te genieten van zoveel andere dingen? Maar, ik vind mijn werk zo leuk en geniet daar ook nog steeds van. Volgend jaar ben ik van plan mijn praktijk over te doen aan iemand die ik daarop inwerk en zelf ga ik incidenteel mensen behandelen. Een advies dat ik aan anderen wil meegeven is om goed voor jezelf te zorgen. Plan een vast moment in de week waarin je alleen bent. Zo ga ik iedere zaterdag wat voor mezelf doen en wandel ik veel. Het voelt heerlijk om buiten te zijn en op te laden, alleen te zijn met je gedachten en een moment afstand te nemen van alles.